Alles van (w)aarde is weerloos

Anoeska en ik hebben de afgelopen dagen nogal wat te stellen gehad met onze twee poezen. Janneke, de jongste van ons illustere duo, had een paar loszittende tanden en die moesten eruit. Geen ingewikkelde ingreep, maar het arme beest moest er wel voor onder narcose.

Janneke is er behoorlijk ziek van geweest. Ze waggelde door het huis, was misselijk en futloos. Heel sneu om te zien. En ook Sofie was erdoor van slag. Ook zij was misselijk en at vrijwel niks. En dus hadden we ineens twee poezen in de lappenmand.

Van alle kanten leefden mensen mee. We kregen kaartjes, belletjes en ook via Facebook en WhatsApp stroomden de berichtjes binnen. Gelukkig ging het na een tijdje weer een stuk beter met Janneke en Sofie. En toen we dat deelden, leverde dat opnieuw veel reacties op. Hartverwarmend.

Sofie en Janneke

Stil worden

En toen kwam het nieuws binnen dat meer dan 1 miljoen planten- en diersoorten op aarde met uitsterven worden bedreigd. De natuur holt achteruit. De afname van de soortenrijkdom gaat zelfs tien tot honderd keer sneller dan in de afgelopen tien miljoen jaar. Cijfers om stil van te worden.

Hoe kan het dat we als mensen zo intens betrokken zijn op onze aaibare huisdieren, terwijl we zo schijnbaar achteloos omgaan met al het overige dier- en plantenleven op aarde? Het is schrikbarend hoeveel leefgebieden we hebben geruïneerd. En dan de veeteelt. Elke dag worden in Nederland 1,8 miljoen (!) dieren geslacht. Maar ja, die dieren lopen niet bij ons in de huiskamer.

Daar denk ik de laatste tijd veel over na. We eten de aarde op met onze manier van consumeren. En met ‘we’ bedoel ik vooral de westerse wereld. Australiërs, Nieuw-Zeelanders en Oostenrijkers eten jaarlijks per persoon meer dan 100 kilo vlees weg. Nederlanders zijn met 85,5 kilo per persoon ook bovengemiddelde vleeseters. Vergelijk dat eens met de consumptie van de inwoners van India (4,4 kilo per jaar) of Indonesië (11,6 kilo).

En de ‘vleesproductie’ is deels weer verantwoordelijk voor het verdwijnen van natuurgebieden. Want voor 1 kilo vlees is gemiddeld 7 kilo graan nodig. En dus verdwijnen jaarlijks miljoenen hectaren bos om plaats te maken voor het verbouwen van veevoer. Maar er is ook steeds meer hout nodig voor zoiets als ‘biobrandstof’. Het zijn processen om stil van te worden. Wat betekent dit voor de toekomst van onze aarde?

Lucebert

Anoeska en ik waren laatst in Rotterdam. We liepen naar treinstation Blaak. Vlak voor de trap naar beneden keek ik omhoog en zag de bekende dichtregel van Lucebert bovenop Blaak 16: Alles van waarde is weerloos. Alleen was de eerste letter ‘w’ kapot. Er stond: ‘Alles van aarde is weerloos.’

Alles van waarde is weerloos (foto: Wikipedia)

Alsof het zo moest zijn, na het lezen van het nieuws over het verdwijnen van onze soortenrijkdom. Onze aarde is weerloos tegen onze bezitsdrang. Terwijl wij echt niet de enige zijn die recht hebben op de aarde. Sterker nog, ook wij als mens zijn ontzettend afhankelijk van de aarde en haar ecosysteem. Ook wij zijn immers ‘aarde’.

Wat nu? Misschien kunnen we te rade gaan bij wat we met een mooi christelijk woord naastenliefde noemen, een term die door Jezus is uitgebreid naar de zorg voor zwakkeren. Medemenselijkheid heet dat ook wel. Misschien is het goed om dat begrip nog wat verder te verruimen tot wat Hans Bouma aanduidt met medeschepselijkheid. Maar ook de Afrikaanse filosofie heeft met Ubuntu een indringend concept in huis voor een zorgvuldiger omgang met al wat leeft. Beide benadrukken dat we deel uit maken van een geheel waar we onlosmakelijk mee verbonden zijn en waar we dus extreem voorzichtig mee moeten zijn. Alles van aarde is weerloos.

Aries van Meeteren

Tags:

Related posts

Comments are currently closed.

Top