Geschiedenis

De geschiedenis van de afdeling Hardinxveld-Giessendam gaat terug tot halverwege de 19e eeuw. Door een Koninklijk besluit (uit 1866) mogen mannelijke leden van de Nederlands Hervormde Kerk voortaan de kerkenraadsleden kiezen. Daardoor verschiet op veel plekken de kerkenraad van kleur, ook in Hardinxveld-Giessendam. Er komen meer orthodoxe leden in de kerkenraad. En die hebben een voorkeur voor rechtzinnige predikanten.

Het vrijzinnige geluid in de Hervormde Kerk verzwakt. In 1870 richt prof. C.W. Opzoomer de Nederlandse Protestantenbond NPB op, die in tal van gemeenten lokale afdelingen krijgt. Op 29 april 1890 wordt ook in Hardinxveld-Giessendam een afdeling opgericht op initiatief van de arts A.B.J. Lulofs.

De afdeling bestaat dan uit 52 leden. Doel van de afdeling is “de vrije ontwikkeling van het godsdienstige leven te bevorderen, zo binnen de kring van kerkgenootschappen, als op ieder ander gebied.” Hoe? Door godsdienstonderwijs, preken, lezingen, zondagsscholen en het verspreiden van lectuur.

Ondanks de opdracht die de afdeling zich stelt, komt het in de eerste jaren alleen tot een beperkt aantal lezingen in een café op doordeweekse avonden. Tijdens de lezingen wordt gepleit voor het vrije denken. Het blijkt lastig om sprekers te vinden. Het bestuur richt ook een soort volksbond op die leerzame avonden moet verzorgen.

Tot zondagse bijeenkomsten komt het aanvankelijk niet. Dat blijkt te duur. Het aantal lezingen neemt wel toe en die gaan steeds meer op kerkdiensten lijken.

In 1913 koopt de afdeling een eigen pand aan, gebouw “Helpt Elkander” aan de Peulenstraat. Er is twee keer per maand een dienst, maar alleen in de winter. De belangstelling voor kerkdiensten in de zomer blijkt te klein.

Na de oorlog zet de landelijke NPB een “propagandiste” in die een soort missiewerk verricht en de rol op zich neemt van pastoraal medewerker. Zij laat het aantal leden toenemen tot 80 en ook het kerkbezoek stijgt. De diensten zijn vanaf 1949 ook ’s zomers.

In dat jaar wordt een eigen predikant, ds. A. Mulder, benoemd die 13 diensten per jaar voor zijn rekening neemt. Vanaf het moment van zijn aanstelling zijn er wekelijks kerkdiensten. Er vinden nu ook doopdiensten en avondmaalsdiensten plaats.

In 1958 betrekt de afdeling het huidige kerkgebouw, dat verrijst op dezelfde plek als het oude pand. Aan de gevel worden drie plastieken van gebakken chamotte klei aangebracht, van de plaatselijke kunstschilder en beeldhouwer A. van Bennekum. Het zijn voorstellingen van Elia, gevoed door de raven, de terugkeer van de verloren zoon en de Samaritaanse vrouw.

Sinds 1965 beschikt de afdeling over een pijporgel. Dat heeft tot 1976 gefunctioneerd. Door lekkages blijkt het orgel zo zeer beschadigd geraakt dat het instrument niet meer te redden is. Sindsdien staat alleen het orgelfront nog in de kerk. In 1969 telt de afdeling 181 leden.

In de jaren ’70 worden de banden met de Vereniging van Vrijzinnig Hervormden in Sliedrecht aangehaald. Sinds juli 1977 zijn er ’s zomers gezamenlijke diensten. Maar ook de banden met andere vrijzinnige gemeenten in de omgeving zijn sterk.

Naam PredikantJaren
Ds. A. Mulder1949-1950
Mw. Ds. A.A. Timmerman1950-1952
Ds. H. Ewijck1952-1954
Ds. P.E. Ch. Blom1954-1956
Ds. H.W. Colstee1956-1959
Ds. J. Brinkerink1961-1965
Ds. G.J. van Hartesveldt1966-1971
Ds. J. Zuursteeg1971-1980
Dr. E.H. Cossee1980-1982
Mw. Ds. F. Damman-Verboom1984-1989
Mw. Ds. R.H.J. Boeijinga-Alders1989-1991
Mw. Ds. S.M.H. Huisman-Lamorée1992-2001
Mw. Ds. C.A. Schoonenberg-Lems2001-2008
Ds. Z. Albada2009-2016
Dr. A.P.B. van Meeteren2016-
Top