Mijn ouders hadden ooit de lp Bridge over Troubled Water van Simon & Garfunkel. Wat een geweldige plaat! Ik herinner me vooral het grandioze titelnummer, het swingende Cecilia en het exotisch klinkende El Condor Pasa, maar ook het melancholische The Only Living Boy in New York maakte indruk. Wat een stemmen, wat een creativiteit en wat een zeggingskracht in de liedteksten! Het zou het laatste studioalbum van het duo zijn. Maar los van elkaar bleven ze platen maken.
Onlangs verscheen alweer het vijftiende soloalbum van de bijna 82-jarige Paul Simon. En omdat de cd Seven Psalms heet, raakte ik geïntrigeerd. Psalmen? Waar zouden die over gaan? Ik besloot de proef op de som te nemen. En ik kan alleen maar zeggen: wat een bijzondere cd! Een testament, zou ik haast zeggen.
Verstild
Wie Paul Simon nog kent van de uitbundige gospels op Wednesday morning 3 AM, het debuutalbum van Simon & Garfunkel, die wacht een verrassing. Seven Psalms is een ingetogen, mystieke en bij tijd en wijle donkere plaat. Simon valt meteen met de deur in huis.
I’ve been thinking about the great migration
Noon and night, they leave the flock
Simon zingt over de grote reis van leven naar dood die, zo voelt hij, ieder moment kan beginnen. Steeds meer vrienden en bekenden overlijden, zo licht hij ergens toe. ‘They leave the flock’. En nu is het tijd voor hem om de balans op te maken.
I lived a life of pleasant sorrows
Until the real deal came
Broke me like a twig in a winter gale
Call me by my name
Geleide meditatie
Simon peilt een half uur lang de tijd, het leven, de dood, God en de eeuwigheid. Hij maakt er een reis van en nodigt ons uit om mee te gaan. Niet voor niets bestaat het album uit maar één track met zeven delen. Het is duidelijk niet de bedoeling dat je een deel overslaat. En dat werkt. Eigenlijk is het een soort geleide meditatie die je over je heen moet laten komen. Het album begint met een bel en eindigt ermee. Als ik de cd in de auto draai, duurt-ie precies zolang als een rit naar Rijnmond.
Het verhaal gaat dat Simon op een nacht droomde dat hij aan een project bezig was dat ‘Seven Psalms’ heette. Hij werd wakker en schreef het op. Later droomde hij complete dichtregels, die hij ook steeds in alle vroegte noteerde en daarna uitwerkte. Religieus is hij niet, zegt hij van zichzelf. Maar spiritueel toch wel, zou ik zeggen, gezien de liedteksten.
God
Zoekend en tastend naar de zin van het leven, gaat Simon de vraag naar God niet uit de weg. Sterker nog, hij maakt van God een terugkerend refrein dat de liederen aan elkaar rijgt. Er komen allerlei beelden van God langs, zonder dat Simon zweverig wordt of God in beton giet: ‘I’m not a doctor or a preacher / I’ve no particular guiding star.’
The Lord is my engineer
The Lord is the earth I ride on
The Lord is a face in the atmosphere
The path I’ll slip and I’ll slide onThe Lord is a virgin forest
The Lord is a forest ranger
The Lord is a meal for the poorest of the poor
A welcome door to the strangerThe Covid virus is The Lord
The Lord is the ocean rising
The Lord is a terrible swift sword
A simple truth, surviving
God lijkt voor Simon licht én donker, een troost én een uitdaging. God is overal én nergens:
The Lord is a puff of smoke
That disappears when the winds blow
The Lord is my personal joke
My reflection in the window
Simons toon is steeds gemoedelijk, vragend, zoekend, tastend en nuchter. Als een open uitnodiging om mee te denken, mee te voelen met alles wat in hem leeft. En de muziek sluit daar nauw bij aan. Uiterst knap volgt de begeleiding de gevoelslagen van de tekst, nu weer weerbarstig, dan weer harmonieus. Steeds ontdek ik er weer iets nieuws in.
Technicus
Zo ging ik na verloop van tijd anders luisteren naar de tekst ‘The Lord is my engineer’. Ik dacht eerst dat Simon God vergelijkt met een soort bouwmeester, een beetje zoals bij de vrijmetselarij. Maar aan het eind voegt hij toe: ‘The Lord is my record producer’.
En toen ging mijn radiohart een beetje open. Want een engineer is ook een (audio)technicus. Ik zag een technicus voor me die, onzichtbaar achter het glas van een opnamestudio, sprekers of zangers op hun mooist laat klinken en ze opnieuw laat beginnen als ze een fout maken. Weer eens iets anders dan ‘de Heer is mijn herder’.
Slot
Het slot van de cd is wat mij betreft het mooiste deel – maar dat komt misschien ook doordat we daar pas belanden na het beluisteren van alle voorgaande delen (we kunnen er immers niet snel naartoe zappen). Begon Simon met ‘I’ve been thinking about the great migration’, hij eindigt met een bijna wanhopig ‘Wait. I’m not ready / I’m just packing my gear. Wait. My hand’s steady / My mind is still clear.’
En dan zingt zijn vrouw Edie Brickell – die ook een rol heeft in de laatste minuten van het album – een prachtig, troostrijk fragment, waarbij Simon invalt bij het laatste woord:
Life is a meteor
Let your eyes roam
Heaven is beautiful
It’s almost like home
Children get ready
It’s time to come homeAmen
Aries van Meeteren